Resmi bir evlilik, eşlerden birinin anlaşmalı ya da çekişmeli boşanma davası açması üzerine verilecek hâkim kararı ile sona erdirilir. Boşanma davası ile birlikte evlilik birliğinden doğan velayet, nafaka maddi-manevi tazminat veya mal paylaşımı gibi hususlarda da uyuşmazlıklar çözüme kavuşturulabilmektedir.
Anlaşmalı boşanma davası; eşlerin, boşanmanın tüm sonuçları bakımından anlaşmaya vararak evliliklerini sona erdirme iradeleriyle açtıkları davadır. Evlilikleri en az 1 yıl sürmüş olan eşler, birlikte mahkemeye başvurarak ya da bir eşin açmış olduğu davayı diğer eşin kabul etmesi ile anlaşmalı olarak boşanabilirler. Anlaşmalı boşanma halinde evlilik birliğinin temelden sarsıldığı kabul edilir.
Çekişmeli boşanma davasında ise; boşanma iradesinde veya boşanmanın velayet, nafaka gibi sonuçlarında eşler arasında çözümlenmesi gereken uyuşmazlıkların varlığı söz konusudur. Bu nedenle çekişmeli boşanma davasında hâkimin boşanma kararı vermesi bakımından birtakım boşanma sebeplerinin varlığı gerekmektedir.
Evlilik birliğinin sona erme hallerinden boşanmaya götüren sebepler, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda 161 ila 166. maddeler arasında düzenlenmektedir. Boşanma sebepleri en basit haliyle; kanunda özel olarak düzenlenip düzenlenmemesine göre özel sebepler ve genel sebepler olarak ayrılabilmektedir.
Genel Boşanma Nedenleri;
- Evlilik Birliğinin Sarsılması veya Müşterek Hayatın Yeniden Kurulamaması (TMK md:166/I)
- Kusurlu Eşin Dava Açabileceği Haller (TMK md. 166/II)
- Anlaşmalı Boşanma (TMK md.166/III)
- Fiili Ayrılık Nedeniyle Boşanma (TMK md. 166/son)
Özel Boşanma Nedenleri;
- Zina (TMK md.161)
- Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış (TMK md.162)
- Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme (TMK md.163)
- Terk (TMK md.164)
- Akıl Hastalığı (TMK md.165)
