Boşanma davasının evlilik birliğinin sona ermesi dışında nafaka, tazminat ve mal rejiminin tasfiyesi gibi birtakım mali sonuçları da bulunmaktadır. Boşanma davasında bu hususlarda da karar verilebilmesi için öncelikle ilgilinin bu yönde talepte bulunması gerekmektedir. Böyle bir talep olmaksızın hâkimin resen nafakaya veya tazminata hükmetmesi mümkün değildir
TMK m.174/I uyarınca “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat talep edebilir.”
- Maddi tazminat talep eden eşin boşanma sebebinde hiç kusurunun bulunmaması ya da kusurunun diğer eşe göre daha az olması gerekmektedir. Tazminat ödemesi istenen taraf boşanma sebebi oluşturan fiillerde kusurlu olmalıdır. Örneğin, akıl hastalığı sebebiyle açılan boşanma davasında akıl hastası eşin, akıl hastası olmasında kusurlu olduğundan bahsedilemeyeceği için aleyhine tazminata da hükmedilemeyecektir.
- Tazminat talep eden eşin tazminini istediği mevcut veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesi başka bir nedenden değil doğrudan boşanma nedeniyle gerçekleşmesi gerekir.
Tazmini istenebilecek mevcut menfaatlerin zedelenmesine örnek olarak; eşlerden birinin kaybettiği nafaka, mal rejiminden doğan hakların ya da ticarethanenin tasfiyesinden doğan kayıp, evlenme için ve evlilik sırasında yapılan masraflar/verilen hediyelerin iadesi verilebilir.
Tazmini istenebilecek beklenen menfaatlerin zedelenmesine örnek olarak; boşanma nedeniyle kaybedilen miras hakları ya da sigortadan doğan haklar verilebilir.
- Maddi tazminat talebi boşanma davası ile birlikte, boşanma davasının herhangi aşamasında ya da boşanma davası sonuçlandıktan sonra ayrı bir dava ile ileri sürülebilir. Ancak boşanmadan sonra ayrı bir dava ile ileri sürülebilmesi için boşanma kararından itibaren 1 yıl içinde dava açılması gerekmektedir. Öngörülen süre zamanaşımı süresidir.
- Maddi tazminat tutarının toplu şekilde ödenmesine karar verilebileceği gibi, irat şeklinde de ödenmesine karar verilebilir. Ancak eşlerden birinin ölmesi, alacaklı eşin evlenmesi/evli hayatı sürmesi/haysiyetsiz hayat sürmesi/ekonomik durumunun tazminatın gerekliliğini ortadan kaldıracak şekilde düzelmesi gibi hallerde irat şeklinde ödenmekte olan maddi tazminat tutarı kesilir.
- Faiz talep edilmiş ise, tazminat kararı ile birlikte karar tarihinden itibaren faiz de istenebilecektir.
- Hükmedilecek tazminat miktarı tarafların mali ve sosyal durumları, paranın alım gücü ile kusur oranlarına göre takdir edilecektir.
